FAHAMI HIRAKI PENTADBIRAN KERAJAAN MALAYSIA

FAHAMI HIRAKI PENTADBIRAN KERAJAAN MALAYSIA

Sehingga pertengahan tahun 1990an, pegawai kerajaan tidak dibenarkan menggunakan kad nama (business card), kecuali atas sebab-sebab yang khusus sahaja. Pada masa itu apabila saya bertemu dengan rakan dari sektor swasta atas urusan rasmi, biasanya saya akan menerima kad mereka dan memberitahu sambungan telefon saya jika ingin dihubungi. Pada masa itu handphone dan internet belum ada. Pihak swastapun faham, orang kerajaan tidak mempunyai kad dan tidak akan memintanya.

Setiap kali bertemu, kita akan ditanya soalan yang sama. Iaitu dari mana, selepas mengetahui nama (biasanya pegawai kerajaan memakai tag nama). Setelah mereka tahu organisasi saya, soalan sama yang mereka tanya ialah ‘which department?’. Soalan ini agak pelik untuk dijawab oleh pegawai kerajaan yang memang bekerja misalnya di jabatan ABC (Department of ABC atau ABC department). Sepatutnya soalan tersebut tidak ditanya begitu oleh rakan di sektor swasta ataupun pegawai kerajaan boleh menjawab soalan tersebut dengan senang hati. Namun kerapkali soalan begini adalah amat mengelirukan. Bagi sektor swasta (barangkali), kerajaan dianggap sebagai sebuah company (yang besar) yang di dalamnya terdapat beberapa departmen seperti sales, marketing, HR dan sebagainya. Namun organisasi kerajaan adalah terlalu besar untuk diukur sebegitu. Misalnya Jabatan Kerja Raya, di situ terdapat cawangan jalan, jambatan, pelabuhan, bangunan, kerja kesihatan, kerja tentera, elektrik, ukur bahan dan banyak lagi. Jadi apabila saya ditanya di JKR di jabatan mana saya bekerja, maka susahlah untuk dijawab kerana JKR itu ialah satu jabatan. Walaupun saya faham akan maksud yang bertanya, namun kadang-kadang kita perlu memberi sedikit pelajaran supaya lain kali lebih memahami struktur kita.

Kakitangan kerajaan dibahagikan kepada 16 klasifikasi perkhidmatan, iaitu A.pengangkutan, B.bakat&seni, C.sains, D.pendidikan, E.ekonomi, F.sistem maklumat, G.pertanian, J.kejuruteraan, K.keselamatan, L.undang2, M.tadbir & diplomatik, Q.r&d, R.mahir/separuh mahir S.sosial, U.perubatan

Dari 16 klasifikasi ini, semuanya mempunyai jabatan/kementerian sendiri (contoh: U di kem.kesihatan, D. kem.pendidikan), kecuali klasifikasi D (Tadbir & Diplomatik) dan F (sistem maklumat) yang merupakan skim gunasama dan ketua perkhidmatan ialah ketua pengarah perkhidmatan awam. M & F ini boleh berkhidmat di mana-mana jabatan/kementerian/negeri di pelbagai peringkat jawatan. Namun hanya “M” sahaja yang boleh menjawat jawatan Ketua Setiausaha dan ke atas.

Dari segi struktur saya hanya ingin menjelaskan tentang kementerian dan jabatan sahaja.

Kementerian diketuai oleh ketua setiausaha dan dipecahkan kepada kementerian yang diketuai oleh setiausaha. Jabatan diketuai oleh ketua pengarah dan dipecahkan kepada cawangan yang diketuai oleh pengarah.

kementerian (ketua setiausaha), bahagian (setiausaha), cawangan (ketua penolong setiausaha), unit (penolong setiausaha)

jabatan (ketua pengarah), cawangan (pengarah), seksyen (ketua penolong pengarah), unit (penolong pengarah)


* kebanyakan jawatan mempunyai “Timbalan”